۱/۷۵

۲

Case 8

۳/۷۵

از آنجا که پارامتر تعیین کننده برای ایجاد ترک خوردگی در پوشش، لنگر ترک خوردگی بتن می باشد، لذا با مقایسه مقادیر لنگر خمشی ایجاد شده در پوشش در اثر تــــورم خاک با مقدار لنگر ترک خوردگی بتـن می توان معیار مناسبی برای ارزیابی احتمال ترک خوردگی در رویه بتنی بدست آورد[۶] . در شکل (۳-۱۲) مقادیر لنگرهای خمشی ایجاد شده در پوشش در اثر تورم خاک در حالت های مختلف تحلیل که در جدول (۳-۴) ارائه شده، به صورت یکجا آورده شده است. در این نمودار محور قائم مقادیر لنگر ایجاد شده و محور افقی موقعیت هر نقطه از پوشش را نسبت به محور تقارن کانال () نشان می دهد. با مراجعه به شکل (۳-۱۳) به راحتی می توان مفهوم مقادیر را درک کرد.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

شکل ( ۳-۱۲ ): نمودار لنگر خمشی رویه بتنی کانال در حالت(الف) [۶]
همانطور که از شکل (۳-۱۲) قابل استنباط می باشد، بیشترین مقدار تمرکز لنگر خمشی در تمامی حالات در گوشه پایین کانال یعنی در محل برخورد دیواره به کف کانال ایجاد شده است. بیشترین مقدار لنگری که بتن قبل از ترک خوردگی می تواند تحمل کند، مطابق آیین نامه ACI از رابطه (۳-۳)، قابل محاسبه می باشد، که در این رابطه I و h به ترتیب مقادیر ممان اینرسی و ارتفاع مقطع بوده و ، مقدار تنش ترک خودگی بتن بوده و از رابطه (۳-۴)، قابل محاسبه می باشد، که در آن مقاومت مشخصه بتن می باشد[۶].
با جاگذاری مقادیر متناسب با بتن رویه کانال مورد مطالعه در روابط فوق لنگر ترک خوردگی بتن برابر ۴/۰۸ کیلو نیوتن– متر بدست می آید. بنابراین این عدد به عنوان مرزی برای شروع ترک خوردگی می تواند محسوب گردد. از آنجا که درزهای تعبیه شده در طول دیواره بعنوان مفصل عمل می کنند، لذا مقادیر لنگر در این محل ها صفر بوده و بعنوان یک پارامتر اساسی در کنترل ترک خوردگی دیواره محسوب می شوند. با مراجعه به شکل (۳-۱۲)، مشاهده می شود که در حالت های ۴،۳،۲ و۵ مقادیر لنگر ایجاد شده در پوشش بیشتر از مقدار لنگر ترک خوردگی می باشد. بنابراین چنین می توان نتیجه گیری نمود که این نوع آرایش محل درزها برای پیش گیری از وقوع ترک خوردگی در پوشش مناسب نمی باشد. از آنجا که تمرکز تنش در گوشه پایین کانال بشدت بالاست، لذا اولین درز در دیواره باید حد الامکان نزدیک به این محل انتخاب شود تا جابجایی ها به این محل منتقل گردیده و آسیب دیدگی رویه به حداقل برسد. در حالتهای تحلیلی ۴،۳،۲و۵ اولین درز طولی در دیواره کانال به ترتیب در فاصله ۵/۰، ۱/۷۵، ۱ و ۰ متری از کف کانال لحاظ شده است ولی با توجه به مقادیر لنگر ایجاد شده در رویه این ترازها مناسب برای اجرای درز نمی باشد و نمی تواند مانع ایجاد ترک خوردگی گردند. مطابق نتایج حاصل در حالتهای تحلیل ۷،۱،۶ و ۸ در گوشه پایین کانال که بیشترین مرکز تمرکز تنش می باشد، مقادیر لنگر بدست آمده کمتر از لنگرترک خوردگی می باشد لذا موقعیت درز پایین در این حالتها مناسب انتخاب شده است با مراجعه به جدول (۳-۳) مشاهده می شود که تراز درز در این حالتها ۱/۷۵ متر یعنی ۲۵ سانتی متر بالاتر از کف کانال در نظر گرفته شده است، بنابراین این تراز به حد کافی نزدیک به کف بوده و نقش مؤثری در توزیع تنش ها ایـــفا می کند. با مراجعه به شکل (۳-۱۲)، موقعیت بحرانی دیگر در مقطع کانال در حوالی برابر با ۵/۲ متر قرار دارد که در این حوالی مقدار لنگر به بیشترین مقدار خود رسیده است. به نظر می رسد چون پوشش در قسمت فوقانی مانند یک تیر دو سر مفصل عمل می کند، لذا مقدار لنگر ماکزیمم در حوالی مرکز تیر ایجاد می گردد، بنابراین به حداکثر رسیدن مقدار لنگر در حوالی برابر با ۵/۲ متر می تواند ناشی از این پدیده باشد. به منظور کاهش بازوی لنگر باید درز اجرایی در موقعیت مناسب در ترازهای بالایی کانال تعبیه گردد به منظور بهینه کردن موقعیت درز در چند محل منظور شده و نتایج در نمودار شکل (۳-۱۲) نشان داده شده است. در حالتهای تحلیلی ۱،۲،۳،۴ تعداد یک رشته درز طولی، در قسمت پایین مقطع منظور شده، لذا، کنترل توزیع لنگر در تراز های فوقانی امکان پذیر نمی باشد ولی در سایر حالات یک رشته درز طولی نیز علاوه بر درز پایین کانال در قسمت بالایی مقطع کانال منظور شده است. با اضافه کردن این درز در واقع از طول المان تیر کاسته شده لذا مقادیر لنگر حاصل از نیروی اندرکنش خاک – پوشش کاهش می یابد. در نمودارهای لنگر رسم شده برای حالتهای تحلیلی ۵،۶،۷ و۸ تأثیر تعبیه این درز به وضوح قابل مشاهده می باشد با مقایسه نمودارهای لنگر در حالتهای مختلف مشاهده می شود که بهترین موقعیت درزها در حالت ۸ حاصل شده است. این نتیجه بیانگر این واقعیت است که موقعیت درزها باید حوالی محل تمرکز تنش حاصل از نیروی اندرکنشی خاک – پوشش انتخاب گردد.
ب: آب درون کانال ۱/۵ متر در نظر گرفته شد. (Water Level: 3m) و کلیه حالتهای تحلیلی مربوط به قسمت الف برای شرایط هیدرولیکی جدید تکرار شده است. در شکل (۳-۱۳)، شکل تغییر شکل یافته المانها و نمودار جابجایی قائم خاک بستر برای حالت تحلیلی ۶ در هر دو وضعیت قرارگیری تراز آب رسم شده است. بالا زدگی رویه بتنی در اثر رفتار اندرکنشی خاک متورم شونده و پوشش کاملاً مشخص می باشد، میـــزان این بالازدگی در حالت (ب) که تراز آب در کانال بالاست بیشتـــر می باشد.

شکل ( ۳-۱۳ ): تغییر شکل المان های خاک بستر [۶]
الف) W.L= 2/5 m ب) W.L= 3 m
همانطور که نتایج تحلیل ها نشان می دهد، مطابق شکل (۳-۱۴)، با افزایش تراز آب در کانال بر میــــــزان تورم خاک افزوده می شود. با مقایسه نقاط اوج منحنی نتیجه می شود که حدود ۲ سانتی متر اختلاف تورم در دو حالت وجود دارد. این مسأله تأثیر اختلاف هد آب درون کانال را در رفتار تورمی خاک نمایان می سازد. از آنجا که بیشترین نشت از دیواره کانال از محل درزها صورت می گیرد. لذا، در این موقعیت ها میزان تورم خاک به بیشترین مقدار می رسد. بدین ترتیب می توان نتیجه گرفت که تراز آب کانال نقش مهمی در میزان نیروی اندرکنشی خاک – پوشش ایفا می کند. مقادیر لنگرهای خمشی ایجاد شده در بتن رویه در اثر رفتار تورمی خاک در شرایطی که تراز آب در ۳ متری قرار دارد برای تمامی حالتهای شش گانه مشابه وضعیت (الف) در شکل (۳-۱۵) رسم شده است. با مقایسه این نمودار با نمودار شکل (۳-۱۲)، مشاهده می شود که مقادیر عددی تمامی لنگرها افزایش یافته ولی شکل عمومی نمودارها مشابه وضعیت قبلی می باشد. تمامی توضیحات ارائه شده برای وضعیت (الف) برای وضعیت اخیر نیز برقرار می باشد و در واقع محل تمرکز تنش ها در دو وضعیت آبگیری تغییری نکرده است. با مراجعه به نمودار (۳-۱۵) مشاهده می شود که در حالتی که تراز آب کانال در ۳ متری قرار دارد، آرایش درزها در وضعیت ۶ بهترین شرایط بوده و مقادیر لنگرها تنها در این حالت کمتر از مقادیر لنگر ترک خوردگی بتن بوده و پوشش آسیب نخواهد دید. با مقایسه دو وضعیت فوق از لحاظ تراز آبگیری کانال مشاهده می شود که، آرایش محل درزها بصورت حالت ۶ مناسبترین وضعیت بوده و با تعبیه درزها در این شرایط احتمال آسیب دیدگی کانالی با مشخصات کار اخیر به کمترین میزان خواهد رسید.

شکل( ۳-۱۴ ):جابجای قائم خاک بستر در حالت ۶ شکل (۳-۱۵): لنگر خمشی رویه بتنی در حالت ۳[۶] W.L:
پس از مدلسازی و بررسی های نتایج، این امر مشخص شد که تعبیه درز در کف کانال و شیب های کناری به خوبی لنگر خمشی را کاهش می دهد. این محققین سپس اقدام به بررسی تأثیر شیب در مقادیر نیروهای اندرکنشی ایجاد شده بین خاک متورم شونده بستر و پوشش پرداختند. مطابق نتایج بدست آمده از بخش قبلی مقطع کانال با مناسب ترین آرایش یعنی حالت ۶(Case6) برای مدلسازی استفاده شده است. بدین منظور شیب دیواره های کانال در سه حالت بصورت ۱/۲۵ افقی به ۱ قائم، ۱/۵ افقی به ۱ قائم و ۱/۷۵ افقی به ۱ قائم در نظر گرفته شده و تحلیل ها انجام گردیده اند. در این تحلیل تراز آب در شرایط بحرانی تر یعنی ۳ متر منظور شده است. تحلیل ها در دو حالت کلی انجام شده اند، در حالت اول تراز قرارگیری درزها مطابق حالت ۶ برای سه شیب دیواره ثابت فرض شده است که با مراجعه به جدول (۳-۴)، ملاحظه می شود این درزها در ترازهای ۱/۷۵ و ۳ متری می باشند. در حالت دوم تحلیل ها طول پانل میانی بین دو درز ثابت فرض شده و موقعیت درز فوقانی دیواره بر اساس شیب دیواره کانال در نظر گرفته شده است. واضح است هر اندازه شیب دیواره کانال کمتر باشد تراز قرارگیری درز فوقانی کاهش خواهد یافت.
الف: بررسی اثر شیب دیواره با ثابت نگه داشتن تراز درزها:
در این حالت تحلیلها ، مطابق توضیحات قبلی ارتفاع آب در کانال ۵/۱ متر فرض گردیده و تراز قرار گیری درزهای طولی منطبق بر آرایش حالت ۶ (Case6) و برای هر سه وضعیت شیب دیواره ثابت می باشد. با مراجعه به شکل (۳-۱۶)-الف مشاهده می شود که هر اندازه شیب خوابیده تر شده است بر میزان لنگر خمشی ناشی از نیروی اندرکشی خاک – پوشش افزوده شده است. دستیابی به این نتیجه بدین دلیل می تواند باشد که با ثابت ماندن تراز و با ملایمتر شدن شیب دیواره طول پانل بین دو درز افزایش می یابد و این پارامتر تاثیر بسزایی در میزان لنگر مخرب ایجاد شده در رویه بتنی می گذارد. لذا، نتیجه مهمی که می توان گرفت این است که هر اندازه شیب دیواره ملایمتر می شود باید فاصله قائم بین درزها را کاهش داد، در غیر این صورت با ثابت نگه داشتن آرایش درزها ترک خوردگی رویه بتنی بیشتر می شود.
ب: بررسی اثر شیب دیواره با ثابت نگه طول پانل بین درزها:
در این حالت طول پانل بین دو درز ثابت فرض شده و نتایج تحلیلها در شکل (۳-۱۵)-ب، نشان داده شده است. نمودار (۳-۱۶)-ب نشان می دهد که، در صورت ثابت ماندن طول پانل ، با تندتر شدن شیب دیواره بر میزان لنگر خمشی ناشی از نیروی اندرکشی بین خاک متورم شونده و پوشش در پانل بین دو درز افزوده می شود. این نتیجه با نتیجه بدست آمده از حالت اول در تضاد می باشد. بنابراین طول پانل نقش اساسی در مقدار نیروی های ایجاد شده دارد و در یک طول ثابت رویه بتنی، با افزوده شدن شیب دیواره بر میزان نیروهای وارد بر رویه بتنی افزوده می شود و اساساً آرایش درزها باید با لحاظ کردن شیب دیواره کانال انتخاب گردد. با مقایسه حالت اول و دوم تحلیل های این بخش مشاهده می شود که برای کاهش صدمات وارد بر پوشش، هر اندازه شیب کانال خوابیده تر باشد باید بر تعداد دسته درزها در مقطع کانال افزود و از طرفی با افزودن شیب دیواره بر میزان نیروی مخرب افزوده می شود. با در نظر گرفتن هر دو پارامتر تراز قرارگیری درزها و طول پانل میانی بین درزها نتیجه می شود که شیب ۵/۱ افق به ۱ قائم بعنوان بهینه ترین شیب برای مقطع یک کانال می تواند پاسخگوی همه این موارد بود و کمترین آسیب دیدگی به پوشش بتنی وارد گردد.

شکل ( ۳-۱۶ ): نمودار لنگر خمشی برای سه حالت شیب دیواره[۶]:
الف) با ثابت بودن تراز درزها ب) با ثابت بودن طول پنل بین دو درز
سرانجام به این نتیجه رسیدند که، رفتار تورمی خاک بستر، بستگی عمده ای به تراز آبگری کانال دارد. محل برخورد دیواره کف کانال، گوشه فوقانی دیواره کانال و همچنین نقطه تلاقی خط تراز آب با دیواره به عنوان محل های تمرکز نیروهای داخلی در مقطع کانال محسوب می شوند. تعبیه محل درز در سطح دیواره کانال باید حد الامکان در ترازی انجام گردد که نزدیک به محل تمرکز نیروها باشد. در یک طول ثابت رویه، هر اندازه شیب دیواره بیشتر، نیروهای وارد بر رویه بیشتر می شود و همچنین، در یک تراز ثابت قرارگیری درزها، هر چقدر شیب دیواره کمتر، نیروهای وارد بر دیواره بیشتر می شود. هر اندازه شیب دیواره کانال کاهش می یابد برای مقابله با صدمات باید تعداد دسته درزها طولی کانال افزود و شیب دیواره کانال به صورت ۵/۱ قائم به ۱ افق را به عنوان شیب بهینه در مقطع کانال می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
احمدی و همکاران (Ahmadi and etal’ ۲۰۰۹)، به بررسی برهمکنش میان خاک بستر و پوشش کانال تحت شرایط کاری مختـــلف با بهره گرفتن از مدلهای المان محدود پرداختند.[۷] آنها تحلیــــل ها را از طریق تعیین روابط تنش-کــرنش پوشش بتن- خاک انجام دادند. هدف اصلی، تحلیل حالت تنش ها و کرنش ها در پوشش کانال بتنی تحت شرایط کارکرد مختلف با هدف بهینه سازی محل اتصالات انقباضی- انبساطی می باشد. به منظور این هدف، اثرات ویژگیهای خاک بستر از قبیل مدول الاستیسیته و نسبت پواسون بر روی اندازه ممان های خمشی و تغییر شکلها مورد بررسی قرار گرفت و ثابت کردند که این نتایج برای تمامی خاک ها، معتبر می باشد. این محققین به منظور انجام محاسبات عددی، تحلیل المان محدود همراه با نرم افزار Ver.7.1.2 PLAXIS مورد استفاده قرار دادند. مدل موهر کلمب بعنوان مدل اساسی انتخاب شد و از المانهای مثلثی شش گره ای^[۱۰] برای تحلیل استفاده گردید. برای مدلسازی رفتار پنل های پوشش بتنی، یک تئوری الاستوپلاستیک فرض شد. داده های ورودی ضروری برای معادلات تنش-کرنش حاکم و خواص خاک، به ترتیــب از سیستم طبقه بنـدی United States Bureau Reclamation (USBR) و Deutsches Institut fur Normung (DIN) استخراج شدند. از آنجاییکه مدول الاستیسیته خاک دارای بیشتـــــرین محدودۀ تغییر (از ۲۰۰۰ تا حدود ۱۰۰۰۰۰ کیلو پاسکال) بوده و همچنین نسبت پواسون نقشی اساسی در معادلات تنش- کرنش دارد، بنابراین، مقادیر آنها در ابتدا به ترتیب برابر با ۲۰۰۰Kpa و ۲/۰ فرض شد. داده های ضروری برای تعریف خواص پوشش بتنی، شامل وزن واحد حجم، مدول الاستیسیته و نسبت پواسون می باشد که مقادیرِ مورد استفاده در تحلیل، در جدول (۳-۴) داده شده است. به منظور بررسی اثر شرایط کاری مختلف، سه حالت متفاوت، یعنی انتهای مرحله ساخت^[۱۱]، کانال با ظرفیت کامل، و کاهش سریع^[۱۲] سطح آب، در نظر گرفته شد.
جدول ( ۳-۴ ): خواص بتن پوشش [۷]

Unit weight

Modulus
of elastisity

Poisson ratio

Compressive strength

Tensile strength

۲۳-۲۵

۲۰۰۰-۳۰۰۰۰

۰/۲-۰/۲۵

۲۵-۳۰۰

۳۰-۴۰

۲-۴ مقدمه :
در این بخش به بررسی عوامل موثر در بازار سرمایه و بازار بورس و شاخص های کلیدی آن خواهیم پرداخت همچنین به بررسی ابزار های ارزیابی عملکرد مالی شرکت ها خواهیم پرداخت .
۲-۵ بازار سرمایه ایران :
بازار سرمایه در ایران از سابقه ای در حدود ۳۶ سال برخوردار است .فعالیت اصلی این بازار ، عمدتاً در بورس اوراق بهادار تهران و بر معاملات سهام ، متمرکز بوده است . ابزار های موجود در بازار اولیه ، براساس قوانین موجود عبارتند از:
۱- اوراق قرضه؛
۲- اوراق مشارکت ؛
۳- سهام .
به موجب قانون تجارت ، شرکتهای سهامی عام تحت شرایطی که در قانون تجارت تعیین شده ، مجاز به انتشار و عرضه عمومی سهام و همچنین انتشار سهام جدید به منظور افزایش سرمایه شرکت ، در بازار اولیه می باشند. براساس «قانون انتشاراسنادخزانه و اوراق قرضه دولتی » و «قانون تجارت » ، تنها دولت یا مؤسسات دولتی و شرکتهای سهامی عام ، مجاز به انتشار اوراق قرضه می باشند.پس از پیروزی انقلاب اسلامی ، تمایل افراد و مؤسسات بخش خصوصی به خرید اوراق قرضه به دلایل گوناگون ، ازجمله ربوی بودن این اوراق، به تدریج کاسته شدو از سال ۱۳۶۳ با اجرای «قانون عملیات بانکی بدون ربا» اوراق قرضه جدیدی برای عرضه به مردم، منتشرنشد. بنابراین معرفی اوراق جانشین اوراق قرضه ، بیش از پیش ضروری می نمود. به این منظور در سال ۱۳۷۳ اوراق مشارکت ، با هدف افزایش مشارکت مردم در فعالیتهای اقتصادی و ایجاد تنوع در ابزار های مالی طراحی گردید و در سال ۱۳۷۶ برای قانونمند نمودن انتشار اوراق مشارکت ، «قانون نحوه انتشاراوراق مشارکت » به تصویب رسید. بازار ثانویه ایران ، شامل بازار بورس اوراق بهادار و بازار خارج از بورس است. به موجب قانون تأسیس بورس اوراق بهادار مصوب ۱۳۴۵، بورس اوراق بهادار تهران ، فعالیت خود را در سال ۱۳۴۶ آغاز نمود . فعالیت اصلی این بازار از بدو تأسیس تاکنون عمدتاً برروی معاملات سهام ، متمرکز بوده است . (راعی, رضا و تلنگی, احمد, ۱۳۸۷)
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲-۶ شاخص های مالی کارت امتیازی متوازن
در تحقیقی که حمید الهیاری در پایان نامه خود انجام داده است سنجه های مالی را مورد ارزیابی قرار داده است که نتیجه این تحقیق نشانگر اولویت های این سنجه هامی باشد که به شرح زیر بیان می شود:
۱- سود عملیاتی^[۲۰] : آندسته از سود شرکت است که به واسطه عملیات شرکت محقق می شود که در صورت سود و زیان پس از کاهش هزینه های عمومی و اداری فروش و افزایش سایر درآمد های عملیاتی از سود ناخالص بدست می آید. این نوع سود در شرکت ها بدلیل اینکه عملیات شرکت را از لحاظ فعالیت های عملیاتی خود کمّی و ارزیابی می نماید حائز اهمیت است. بنابراین می تواند ابزار خوبی برای ارزیابی در حوزه عملیاتی شرکت باشد.
۲- سود خالص^[۲۱] : این نوع سود که در پایان صورت سود زیان پس از کسر مالیات به بدست می آید نشان از برآیند فعالیت های شرکت از بعد عملیاتی و غیره عملیاتی دارد. این سود برای صاحبان سهام بسیار حائز اهمیت است و بستانکاران شرکت می توانند این نرخ را برای خود ملاک عمل فعالیت شرکت قرار دهند. این سود به عنوان یکی از اصلی ترین شاخص های محاسباتی در نسبت های مالی شرکت ها برای ارزیابی عملکرد شرکت در ابعاد مختلف با دارایی ها ، بدهی ها ، سرمایه و فروش شرکت مقایسه می شوند و ملاکی برای ارزیابی سایر بخشهای شرکت می باشد.
۳- درآمد کل^[۲۲] : تعریفی از درآمد که بیشتر متداول است عبارت از افزایش در دارائیها یا خالص‌ دارائیهای شرکت می باشد که در نتیجه فروش کالا یا انجام خدمات حاصل میشود. این تعریف برداشت هیئت اصول حسابداری مالی آمریکا است که در بیانیه شماره ۳ مفاهیم حسابداری مالی بیان شده، معهذا تعریف فوق اندازه‌گیری و زمان تشخیص درآمد را با فرایند درآمد در هم آمیخته است. بطور کلی هنگام فروش یا تحویل کالاها یا انجام خدمات، دارائیها افزایش یافته یا بدهیها تسویه می شوند و میزان درآمد بطور متداول از طریق اندازه‌گیری ارزش نقدی دارائیهای دریافتی تعیین می شود. لذا، این تعریف با روش های سنتی عملی، مطابقت دارد ولی دیدگاه وسیعتری از فرایند اندازه‌گیری و زمان تشخیص درآمد را ارائه نمیکند.در آمد کل نیز به مجموعه درآمد شرکت که در طی کلیه فعالیت های شرکت بدست می آید ، گفته می شود.
۴- بازده سرمایه گذاری^[۲۳] : اگر یک دارایی را هر نوعی که باشد (اعم از حقیقی یا مالی) بخرید ، منفعت (یا زیان) ناشی از این سرمایه گذاری ، بازده سرمایه گذاری نامیده می شود. این بازده معمولاً دو جزء دارد :۱) ممکن است در مدت زمانی که مالک دارایی هستید ، مستقیماً مقداری وجه نقددریافت کنید . این وجه نقد، درآمد (حاصل از) سرمایه گذاری^[۲۴] نامیده می شود۲)غالباً ، ارزش دارایی خریداری شده (در طی زمان)تغییر می کند. در این حالت، یک منفعت سرمایه ای^[۲۵] یا زیان سرمایه ای^[۲۶] حاصل می شود.(جهانخانی، علی و شوری ، مجتبی؛ ۱۳۸۷)
۵- جریان نقدی^[۲۷] : یکی از مهمترین اجزای اطلاعات مالی را که به صورت جزء جزء از صورت های مالی جمع آوری می شود ، جریان نقدی است . منظور از جریان نقدی مابه التفاوت مقدار وجوه ورودی و خروجی شرکت است . یکی از مباحث بسیار مهم در مدیریت مالی ، تجزیه و تحلیل جریان نقدی است. این شاخص یکی از شاخص های مهم ارزیابی عملکرد مالی شرکت ها می باشد.به طور مثال تنها معیار قابل اعتماد در ارزیابی توانایی شرکت های متقاضی وام در بازپرداخت بدهیها می باشد؛ یا ارزیابی مالی پروژه های سرمایه گذاری بر اساس جریانات نقدی صورت می پذیرد.
جریان نقدی ناشی از بکارگیری دارایی ها شامل سه جز است که عبارتند از : جریان نقدی عملیاتی^[۲۸] ، مخارج سرمایه ای^[۲۹] و افزایش سرمایه در گردش خالص . جریان نقدی عملیاتی ، جریان نقدی است که با فعالیت های روزانه شرکت ، یعنی تولید و فروش ایجاد می شود. هزینه های مربوط به تأمین مالی دارایی ها ، در این گروه جای نمی گیرد، چون هزینه عملیاتی نیستند.مخارج سرمایه ای به خالص سرمایه گذاری در داراییهای ثابت اشاره دارد. همچنین به مبلغی که در سرمایه در گردش صرف می شود افزایش سرمایه در گردش خالص گفته می شود. این مبلغ با محاسبه افزایش مقدار مانده سرمایه در گردش در طی دوره زمانی خاص ، تعیین می شود و معرف خالص افزایش دارایی های جاری منهای خالص افزایش بدهیهای جاری است. (جهانخانی،علی و شوری،مجتبی؛ ۱۳۸۷)
۶- سود باقیمانده^[۳۰]: سود باقیمانده عبارتست از سود خالص عملیاتی پس از کسر مالیات منهای هزینه سرمایه . برای محاسبه سود خالص عملیاتی پس از کسر مالیات (NOPAT) ، اثر ثبت های غیر نقدی حسابداری حذف و صرفه جویی مالیاتی از هزینه های تامین مالی از سود کسر می گردد.
(RIسود باقیمانده ( =هزینه سرمایه – سود خالص عملیاتی پس از کسر مالیات
RI=NOPAT – CapChg
۷- ارزش افزوده اقتصادی^[۳۱] : برابر با سود های عملیاتی منهای هزینه سرمایه ای تعریف می شود که برای ایجاد آن به کارگرفته شده است. در اندازه گیری عملکرد بر مبنای سود سنتی حسابداری ، تنها تأمین مالی از طریق بدهی منظور می شود در حالی که در محاسبه ارزش افزوده اقتصادی، هزینه تأمین مالی از طریق بدهی و سهام ، هر دو در نظر گرفته می شود. در مفهوم ارزش افزوده اقتصادی ، علاوه بر مبلغ سود، کیفیت آن نیز مهم است ، اینکه سود با چه میزان سرمایه گذاری حاصل شده و هزینه سرمایه چقدر بوده است ؟ ارزش افزوده اقتصادی را می توان به دو روش عملیاتی و مالی محاسبه کرد که نتیجه هر دو روش یکسان است. با توجه به اهمیت این معیار جدید ارزیابی عملکرد ، تحقیقات زیادی درباره محتوای اطلاعاتی ارزش افزوده اقتصادی انجام و با محتوای اطلاعاتی سود مقایسه شده است اما نتابج بیشتر تحقیقات نشان داد که سود هنوز مهم ترین معیار ارزیابی عملکرد است. (وکیلیان, مهدی , ودیعی , محمد حسین, و حسینی معصوم, محمد رضا ۱۳۸۹)
نحوه محاسبه ارزش افزوده اقتصادی : ارزش افزوده اقتصادی عبارتست از اختلاف بین بازده سرمایه و هزینه سرمایه با احتساب تعدیلات حسابداری . ارزش افزوده اقتصادی از رابطه زیر محاسبه می گردد.
EVA=Capital (r-c) = NOPAT – Capital *C
D*K_d (۱-t) – EVA = NOPAT – Equity *K_e
که در آن ® نرخ بازده سرمایه ، © نرخ متوسط هزینه سرمایه ، Capital سرمایه عملیاتی بکار گرفته شده در ابتدای دوره ، NOPAT سود خالص عملیاتی پس از کسر مالیات ، Equity سرمایه سهامداران ، D سرمایه قرض دهندگان ، K_d,K_e نرخ بازده مورد توقع سهامداران و قرض دهندگان و Capital*C مبلغ هزینه سرمایه یا Capital Charge می باشد. (جهانخانی, علی و سهرابی, جمشید, ۱۳۸۸)
۲-۷ نسبت های مالی
نسبت های مالی را به چهار گروه کلی می توان طبقه بندی کرد:
۱- نسبت های سودآوری
۲- نسبت های کارآیی ( فعالیت )
۳- نسبت های اهرمی ( بدهی )
۴- نسبت های نقدینگی
نسبت های سودآوری
این نسبت ها میزان موفقیت واحد تجاری را در کسب سود نشان می دهند. که مهمترین آن عبارتند از : سودناخاص به فروش ، سودخالص به فروش ، بازده مجموع داراییها (ROA) ، سودعملیاتی به فروش ، بازده حقوق صاحبان سهام(ROI) و … (اکبری, فضل اله, ۱۳۸۴)
۲-۷-۱ نسبتهای کارایی ( فعالیت )
این نسبت ها کارآیی مدیران را در کاربرد داراییها ( منابع مالی در اختیار مدیران ) نشان می دهند. یا بعبارت دیگر می توان درجه کارآیی شرکت را از نظراستفاده مؤثر از منابع تعیین کرد. هر کسری که در صورت آن مبلغ فروش واحد تجاری یا بهای تمام شده کالای فروش رفته قرار داشته باشد و در مخرج آن یکی از اقلام ترازنامه قراربگیرد را می توان نسبت فعالیت نامید. مهمترین نسبت های فعالیت عبارتند از: گردش موجودی کالا ، دوره گردش کالا، دوره وصول مطالبات ، گردش مجموع داراییها و… . (اکبری, فضل اله, ۱۳۸۴)
۲-۷-۲ نسبت های اهرمی
این نسبت ها نشان می دهند که هرگاه واحدتجاری زیان به بار بیاورد و کاربه تصفیه بکشد، تاچه اندازه طلبکاران و وام دهندگان به آن واحد تجاری به مطالبات خود می رسند. همچنین این نسبت ها طرز ترکیب سرمایه شرکت را به معنی آن که کلیه منابع مالی را در بر می گیرد نشان می دهد.این نسبت ها خود به دو دسته کوچکترتقسیم می شوند: نسبتی که در آن میزان سرمایه گذاری در دارایی ثابت سنجیده می شود نسبتهایی که رابطه منابع مالی مورد استفاده واحد تجاری را از لحاظ بدهیهای جاری و بلند مدت با ارزش ویژه تعیین می کنند که در واقع به این دسته نسبت های بدهی یا اهرمی گفته می شود.(اکبری, فضل اله, ۱۳۸۴)
۲-۷-۳ نسبت های نقدینگی
به نسبت هایی اطلاق می شوند که توانایی واحد تجاری را در واریز بدهیهای کوتاه مدت نشان می دهد. مهمترین این نسبت ها عبارتند از: نسبت جاری و نسبت آنی. این نسبت ها از مقایسه داراییهای جاری یا اقلام تشکیل دهنده آن با بدهیهای جاری بدست می آیند و بیشتر به صورت عدد و یا درصد نشان داده می شوند.(اکبری, فضل اله, ۱۳۸۴)
۲-۸ بازده سهام :
منظور از بازده کلی مجموعه مزایایی است که در طول سال به سهم تعلق می گیرد . مجموعه این مزایا شامل موارد زیر است :

1. 1. افزایش قیمت سهم در آخر سال مالی نسبت به ابتداری سال مالی مورد محاسبه (تفاوت نرخ اول و آخر سال مالی سهم شرکت )

1. 1. سود نقدی ناخالص در سهم طبق مصوبه مجمع عمومی صاحبان سهام که بعد از کسر مالیات پرداخت می گردد.

1. 1. مزایای ناشی از حق تقدم خرید سهام که قابل تقویم به ارزش ریالی است .

1. 1. مزایای ناشی از سود سهام یا سهام جایزه

مجموعه این مزایا که در طول سال به سهم تعلق می گیرد ، به نسبت قیمت سهم یا به نسبت آخرین قیمت سهم می تواند مورد محاسبه قرار گیرد و نرخ بازده کل سهام محاسبه گردد.
۲-۹ تفاوت نرخ :
آخرین قیمت سهام در پایان سال مالی نسبت به اولین قیمت سهام در ابتدای سال مالی را در نظر گرفته و تفاوت آنها را بدست می آورند ، این تفاوت اگر مثبت باشد ، عامل فزاینده نرخ بازده کل بوده و اگر منفی باشد ، عامل کاهنده نرخ بازده کل است .
۲-۱۰ سود نقدی ناخالص هر سهم :
این سود عبارت است از سود سهام پیشنهادی ناخالص تصویب شده در مجمع عمومی صاحبان سهام تقسیم بر تعداد در تاریخ تصویب سود سهام پیشنهادی ناخالص تصویب شده در مجمع عمومی صاحبان سهام تقسیم بر تعداد سهام در تاریخ تصویب سود سهام پیشنهادی توسط مجمع عمومی صاحبان سهام .
۲-۱۱ مزایای حق تقدم :
مجموعه مزایایی که در هنگام افزایش سرمایه به سهامداران سابق تعلق می گیرد مزایای حق تقدم محسوب می گردد. فرمول زیر محاسبه مزایای حق تقدم را ارائه می دهد . منظور از تعداد سهام افزایش یافته آن تعداد سهامی است که در افزایش سرمایه به کل تعداد سهام قبلی شرکت تعلق می گیرد . به عنوان مثال اگر شرکتی ۲۰۰% افزایش سرمایه دهد به ازای هر سهم قبلی ، ۲ سهم دیگر در حقوق حق تقدم آن جای دارد . این مزایا نیز بعد از محاسبه در فرمول محاسبه نرخ کل بازده سهام مود استفاده قرار می گیرد .

^**۵٫۳۵
^**۵٫۴۰

**P<0.01
فرضیه ۱: مسئولیت اجتماعی شرکت بر شهرت شرکت تاثیر مثبت دارد.
با توجه به نتایج بدست آمده از جدول ۴-۱۲، مسئولیت اجتماعی شرکت با اطمینان ۹۹% بطور مستقیم به میزان ۰٫۳۴ روی شهرت شرکت تاثیر مثبت و معنادار دارد.
فرضیه ۲: مسئولیت اجتماعی شرکت بر ارزش ویژه برند تاثیر مثبت دارد.
با توجه به نتایج بدست آمده از جدول ۴-۱۳، مسئولیت اجتماعی شرکت با اطمینان ۹۹% بطور مستقیم به میزان ۰٫۵۱ روی ارزش ویژه برند تاثیر مثبت و معنادار دارد.
فرضیه ۳: رضایت مشتری بر شهرت شرکت تاثیر مثبت دارد.
با توجه به نتایج بدست آمده از جدول ۴-۱۴، رضایت مشتری با اطمینان ۹۹% بطور مستقیم به میزان ۰٫۶۲ روی شهرت شرکت تاثیر مثبت و معنادار دارد.
فرضیه ۴: رضایت مشتری بر ارزش ویژه برند تاثیر مثبت دارد.
با توجه به نتایج بدست آمده از جدول ۴-۱۵، رضایت مشتری با اطمینان ۹۹% بطور مستقیم به میزان ۰٫۵۷ روی ارزش ویژه برند تاثیر مثبت و معنادار دارد.
فرضیه ۵: مسئولیت اجتماعی شرکت، از طریق رضایت مشتری، بر شهرت شرکت تاثیر مثبت دارد.
با توجه به نتایج بدست آمده از جدول ۴-۱۶، مسئولیت اجتماعی شرکت با اطمینان ۹۹% بطور غیرمستقیم و از طریق رضایت مشتری (مسیر مسئولیت اجتماعی شرکت – رضایت مشتری – شهرت شرکت) به میزان ۰٫۴۶ روی شهرت شرکت تاثیر مثبت و معنی داری دارد. بنابراین فرضیه فوق تائید می شود.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

فرضیه ۶: مسئولیت اجتماعی شرکت، از طریق رضایت مشتری، بر ارزش ویژه برند تاثیر مثبت دارد.
با توجه به نتایج بدست آمده از جدول ۴-۱۷، مسئولیت اجتماعی شرکت با اطمینان ۹۹% بطور غیرمستقیم و از طریق رضایت مشتری (مسیر مسئولیت اجتماعی شرکت – رضایت مشتری – ارزش ویژه برند) به میزان ۰٫۴۲ روی ارزش ویژه برند تاثیر مثبت و معنی داری دارد. بنابراین فرضیه فوق نیز تائید می شود.
فصل پنجم
نتیجه گیری و پیشنهادها
۵-١ نتاج فرضیه ها
– طبق فرضیه اول بین مسئولیت اجتماعی شرکت و شهرت شرکت رابطه مثبت وجود دارد. به منظور بررسی فرضیه فوق، از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد که با اطمینان ۹۹% و سطح خطای کوچکتر از ۱%، بین مسئولیت اجتماعی شرکت و شهرت شرکت، رابطه معنادار و مثبت وجود دارد و مقدار این رابطه ۵۵۰٫ می باشد. بررسی میزان اثر دو متغیر که با بهره گرفتن از مدل ساختاری صورت پذیرفت، نشان می دهد که مسئولیت اجتماعی شرکت با اطمینان ۹۹% به طور مستقیم و به میزان ۳۴٫ روی شهرت شرکت تاثیر مثبت و معنادار دارد. نتیجه به دست آمده از این پژوهش، همانند تحقیقات گنادی (٢٠١٢) و اسمیرنوا (٢٠١٢) و ماریاس (٢٠١٢) و جرمی (٢٠١٠) و آلوارز (٢٠١٠) و هوچائو (٢٠١٠) و پارک (٢٠١٢) و عبدالعزیز (٢٠١٢) نشان داد بین مسئولیت اجتماعی شرکت و شهرت شرکت رایطه مثبت وجود دارد.
– طبق فرضیه دوم، بین مسئولیت اجتماعی شرکت و ارزش ویژه برند رابطه مثبت وجود دارد. به منظور بررسی فرضیه فوق، از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد که با اطمینان ۹۹% و سطح خطای کوچکتر از ۱%، بین مسئولیت اجتماعی شرکت و ارزش وِیژه برند، رابطه معنادار و مثبت وجود دارد و مقدار این رابطه ۶۳۶٫ می‎باشد. بررسی میزان اثر دو متغیر که با بهره گرفتن از مدل ساختاری صورت پذیرفت، نشان می دهد که مسئولیت اجتماعی شرکت با اطمینان ۹۹% به طور مستقیم و به میزان ۵۱٫ روی ارزش ویژه برند تاثیر مثبت و معنادار دارد. نتیجه به دست آمده از این پژوهش، همانند تحقیقات ترانگ تاون (٢٠١٢) و هوی دانگ مینگ (٢٠١٠) و چون یان (٢٠١٠)، نشان داد بین مسئولیت اجتماعی شرکت و ارزش ویژه برند رابطه مثبت وجود دارد.
– طبق فرضیه سوم، بین رضایت مشتری و شهرت شرکت رابطه مثبت وجود دارد. به منظور بررسی فرضیه فوق، از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد که با اطمینان ۹۹% و سطح خطای کوچکتر از ۱%، بین رضایت مشتری و شهرت شرکت، رابطه معنادار و مثبت وجود دارد و مقدار این رابطه ۵۹۷٫ می باشد. بررسی میزان اثر دو متغیر که با بهره گرفتن از مدل ساختاری صورت پذیرفت، نشان می دهد که مسئولیت اجتماعی شرکت با اطمینان ۹۹% به طور مستقیم و به میزان ۶۲٫ روی شهرت شرکت تاثیر مثبت و معنادار دارد. نتیجه به دست آمده از این پژوهش، همانند تحقیقات دنی و همکاران (٢٠١٠) و لی (٢٠١٢) و موناری و همکاران (٢٠١٢) نشان داد بین رضایت مشتری و شهرت شرکت رابطه مثبت وجود دارد.
– طبق فرضیه چهارم، بین رضایت مشتری و ارزش ویژه برند رابطه مثبت وجود دارد. به منظور بررسی فرضیه فوق، از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد که با اطمینان ۹۹% و سطح خطای کوچکتر از ۱%، بین رضایت مشتری و ارزش وِیژه برند، رابطه معنادار و مثبت وجود دارد و مقدار این رابطه ۶۵۷٫ می باشد. بررسی میزان اثر دو متغیر که با بهره گرفتن از مدل ساختاری صورت پذیرفت، نشان می دهد که رضایت مشتری با اطمینان ۹۹% به طور مستقیم و به میزان ۵۷٫ روی ارزش ویژه برند تاثیر مثبت و معنادار دارد. نتیجه به دست آمده از این پژوهش، همانند تحقیقات ریوکلم (٢٠١٠) و هالبرتون (٢٠١٢) و کورتان و همکاران (٢٠١٠) نشان داد بین رضایت مشتری و ارزش ویژه برند رابطه مثبت وجود دارد.
– طبق فرضیه پنجم، بین مسئولیت اجتماعی شرکت و شهرت شرکت از طریق رضایت مشتری رابطه مثبت وجود دارد. به منظور بررسی فرضیه فوق از آزمون همبستگی جزئی (تفکیکی) استفاده شد که با اطمینان ۹۹% و سطح خطای کوچکتر از ۱% بین مسئولیت اجتماعی شرکت و شهرت شرکت از طریق رضایت مشتری، رابطه معنادار مثبت وجود دارد که مقدار این رابطه برابر ۳۰۵٫ می باشد. برای بررسی میزان اثر متغیرها با بهره گرفتن از مدل ساختاری، مسئولیت اجتماعی شرکت با اطمینان ۹۹% بطور غیرمستقیم و از طریق رضایت مشتری به میزان ۴۶٫ بر شهرت شرکت تاثیر مثبت و معنادار دارد. نتیجه به دست آمده از این پژوهش، همانند تحقیقات جرمی (٢٠١٠) و ویلیامز (٢٠١٢)نشان داد بین مسئولیت اجتماعی شرکت و شهرت شرکت از طریق رضایت مشتری رابطه مثبت وجود دارد.
– طبق فرضیه ششم، بین مسئولیت اجتماعی شرکت و ارزش ویژه برند از طریق رضایت مشتری رابطه مثبت وجود دارد. به منظور بررسی فرضیه فوق از آزمون همبستگی جزئی (تفکیکی) استفاده شد که با اطمینان ۹۹% و سطح خطای کوچکتر از ۱% بین مسئولیت اجتماعی شرکت و ارزش ویژه برند از طریق رضایت مشتری، رابطه معنادار مثبت وجود دارد که مقدار این رابطه برابر ۴۰۸٫ می باشد. برای بررسی میزان اثر متغیرها با بهره گرفتن از مدل ساختاری، مسئولیت اجتماعی شرکت با اطمینان ۹۹% بطور غیرمستقیم و از طریق رضایت مشتری به میزان ۴۲٫ بر ارزش وِیژه برند تاثیر مثبت و معنادار دارد. نتیجه به دست آمده از این پژوهش، همانند تحقیقات جرمی (٢٠١٠)و ویلیلمز (٢٠١٢) نشان داد بین مسئولیت اجتماعی شرکت و ارزش ویژه برند از طریق رضایت مشتری رابطه مثبت وجود دارد.
۵-٢ پیشنهادات کاربردی برای فرضیه های پژوهش
شرکت می تواند با گسترش فعالیتهای مسئولیت اجتماعی خود و افزایش حجم تبلیغاتش درحین انجام مداوم فعالیتهایی مانند حفاظت از محیط زیست،حضور فعال در کمک به قشر ضعیف و فقیر جامعه، به شهرت و اعتبار قابل قبولی دست یابد.
شرکت می تواند با انجام فعالیتهای خیرخواهانه و بشردوستانه، در عین قانونی بودن فعالیتهایش، قابل اطمینان بودن خود را نیز به مشتریان نشان دهد و در پس ارزش و احترامی که از این راه کسب می کند، به شهرت و اعتبار قابل توجهی دست یابد.
شرکت می تواند در راستای فعالیتهای اجتماعی بشردوستانه خود، با معرفیه ویژگی های برترش و افزایش آگاهی و شناخت مشتریان از خدمات خود، خود را متفاوت از شرکتهای دیگر به مردم معرفی کرده و بر ارزش ویژه نام تجاریه خود بیفزاید.
در برنامه های تبلیغاتیه شرکت در راستای مسئولیت اجتماعی، می توان از آرم شرکت نیز استفاده کرده و آن را به عنوان نماد شرکت در ذهن مردم حک کرد.
با توجه به آنکه نتایج این پژوهش حاکی از وجود رابطه­ای قوی بین رضایتمندی مشتریان و شهرت شرکت ­می­باشد، به مدیران بیمه توصیه می­گردد با پوشش بیشتر هزینه های درمانی، مخصوصا برای بیماران خاص و بیماریهای شایع مانند پوسیدگی دندان، اقداماتی اساسی جهت افزایش رضایتمندی مشتریان اتخاذ نمایند و همچنین شرکت با پرداخت سریعتر هزینه های درمانی و سایر خدمات تعریف شده خود، میتواند رضایت هرچه بیشتر مشتریان را کسب کند.
تبلیغات اثر گذار و نوآورانه از فعالیتهای شرکت می‌تواند تا حد زیادی به خوشنودیه مشتریان منتهی گشته و باعث افزایش شهرت و اعتبار شرکت گردد. مشتریان راضی از طریق تبلیغات دهان به دهان مثبت، (توصیه به دیگران) می توانند مشتری جدید جذب کنند و باعث افزایش تعداد مشتریان و خرید مکرر خدمات شوند، و بدین ترتیب باعث افزایش ارزش ویژه برند می گردند.
شرکت می تواند با شناسایی دغدغه های عمومی مانند محرومان، معلولان، خانواده های بی سرپرست و…، اقدامات لازم را برای رفع مشکلات آنها انجام داده، تا از این طریق نظر مثبت مردم را به خود جلب کرده و برای خود ارزش و اعتبار بیافریند.
ادراک مشتریان از سودمند بودن شرکت برای جامعه، باعث رضایت و خرسندیه مشتریان می شود. بنابراین شرکت بااختصاص دادن بخشی از سود خود به خیریه ها و کمک به طرح های انسان دوستانه، باعث خوشنودیه مردم از شرکت شده و ارزش و اعتبار زیادی برای شرکت به همراه خواهد داشت.
ازآنجا که مشتریان راضی، شرکت را به دیگران نیز معرفی می کنند، و جنبه تبلیغاتیه وسیعی برای شرکت دارند، می توان با معرفی فعالیتهای مسئولیت اجتماعی شرکت در راستای فعالیتهای اجتماعی بشردوستانه، با معرفیه ویژگی های برترشرکت، نظر مثبت مشتریان را به خود جلب کرده و ارزش ویژه نام تجاری خود را ارتقا داد.
۵-٣ پیشنهاد برای تحقیقات آتی:

میتوان از متغیرهای دیگری از جمله وفاداری و رضایت مشتری به عنوان متغیر مستقل استفاده کرد.
اثر تبلیغات مسئولیت اجتماعی را روی متغیرهای وابسته می توان مورد بررسی قرار داد.
برای افزایش تعمیم پذیری پژوهش می توان از نمونه گیری احتمالی استفاده کرد.
پژوهش را می توان در سایر موسسات از جمله بانک و یا شرکتهای تولیدی خدماتی مورد بررسی قرار داد.
اجرای تحقیق در سایر استانها
انجام تحقیق در محدوده زمانی بلند مدت
۵-۴ محدودیت های پژوهش:
پژوهش حاضر در بازه زمانی محدودی صورت گرفته و قابلیت تعمیم به زمان‌های دیگر را ندارد
در دسترس نبودن پاسخ دهندگان
عدم همکاری پاسخ دهندگان در تکمیل پرسشنامه ­ها
امکان عدم پاسخگویی صحیح برخی نمونه‌ها به پرسشنامه‌
عدم همکاری برخی دفاتر بیمه
عدم اطلاع اکثر مشتریان از جزئیات فعالیتهای مسئولیت اجتماعی شرکت

برای یادگیرنده آشنا باشد یا یادگیرنده بر سرعت ارائه محتوا کنترل داشته باشد، اصل وجه حسی اهمیت کمتری پیدا میکند. به هر حال، تا کنون اکثر پژوهشهایی که در مورد وجه حسی انجام شده است از شیوه آموزش سیستم- سرعت استفاده کردهاند (به گینز^[۳۲]، ۲۰۰۵ و مهیر، ۲۰۰۱ مراجعه کنید)؛ به این معنی که، یادگیرندگان کنترلی بر چگونگی و سرعت ارائه مطالب نداشتند. سرعت گفتار بر اساس شرایط آموزش دو وجهی، یعنی زمانی که یادگیرندگان می‌توانستند یک تصویر و متن مربوط به آن را همزمان ببینند، تعیین شده است و حداکثر زمان مطالعه همواره بر اساس زمان مورد نیاز برای گوش ‌دادن به گفتار بوده است. امّا اگر زمان بیشتری به یادگیرندگان داده شود، مثلاً کنترل تکرار گوش دادن به آموزش‌ها در هر چند بار که مورد نیاز است به خود آنها واگذار شود، اولویت متن شفاهی بر متن دیداری ممکن است کمتر شود یا حتّی کاملاً محو شود (تبرز^[۳۳]، ۲۰۰۲).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

مه‌یر و چندلر (۲۰۰۱) در مطالعۀ خود اثرهای مفید ایجاد آموزش چندرسانه‌ای یادگیرنده- سرعت را دریافتند و نشان دادند که افزودن اندکی تعامل ساده یادگیرنده با یک انیمیشن چندرسانه‌ای، عملکرد یادگیرندگان را بهبود می‌بخشد. این مسئله از طرفی به عنوان راهی برای جلوگیری از تحمیل بار اضافی به حافظه کاری در نظر گرفته می‌شود و از سوی دیگر به مفروضه سوم نظریه شناختی مهیر یعنی نقش فعال یادگیرنده اشاره دارد. امکان کنترل سرعت ارائه مطالب با کاهش میزان اطلاعاتی که در هر زمان می‌بایست در حافظه‌کاری پردازش شوند بار شناختی را کاهش می‌دهد و از تحمیل بار بیش از اندازه به هر یک از مجراهای حافظه کاری جلوگیری می‌کند و همچنین با فرصت دادن به سازماندهی و یکپارچه سازی مطالب ارائه شده، یادگیری بهبود می‌یابد (مهیر، ۲۰۰۵). گینز (۲۰۰۵) نیز در یک بررسی فرا- تحلیلی بر روی ۴۳ اثر مستقل به این نتیجه رسید که اثر وجه حسی در آن دسته از مطالعاتی که سرعت آموزش توسط سیستم تنظیم شده نسبت به مطالعاتی که یادگیرنده خود سرعت ارائه را کنترل کرده است قوی‌تر و بزرگ‌تر بود.
با توجه به آنچه گذشت اثر وجه حسی به عنوان یکی از اصول اساسی در یادگیری چندرسانهای احتمالاً توسط عامل کنترل سرعت آموزش تعدیل می‌گردد، به طوری که در شرایط یادگیرنده- سرعت نه تنها متن به اندازه گفتار اثر بخشی دارد که حتّی در شرایطی بهتر از گفتار عمل می‌کند (برای مثال، به تبرز، ۲۰۰۲ مراجعه کنید). پژوهشها نشان دادهاند که یادگیرندگان در کنترل سرعت انیمیشن نه تنها محتوا را خیلی لذت‌بخش می‌یابند، بلکه آزمون‌های یادگیری عمیق را بهتر از یادگیرندگانی انجام می‌دهند که کنترلی بر انیمیشن ندارند. این نتیجه حتّی زمانی یافت شد که کنترل در کمترین میزان خود بود، برای مثال تصمیم‌گیری در مورد زمان شروع اسلاید بعدی (مه‌یر و چندلر، ۲۰۰۱). از سوی دیگر اگر یادگیرنده دارای معلومات قبلی کم نسبت به محتوای ارائه شده باشد یا انیمیشن‌ها پیچیده باشد، ممکن نیست وقت کافی برای سازماندهی کلمه ها و تصویرها و یکپارچهسازی آنها داشته باشد؛ به طوری که تا کلمه ها و تصویرها مربوط را از یک بخش ارائه انتخاب کند بخش دیگر شروع می‌شود. یادگیرنده به زمان بیشتری برای پردازش عمیق‌تر نیاز دارد و بنابراین این وضعیت به افزایش بار شناختی منجر می‌شود. بار شناختی تحمیل شده هم بستگی به ماهیت درونزاد محتوای یادگیری (بار شناختی درونزاد) و هم چگونگی ارائه محتوا (بار شناختی برونزاد) دارد. به عنوان یک تکنیک آموزشی برای غلبه بر این مشکل پیشنهاد شده است که مطالب آموزشی به بخشهای کوچک معناداری تقسیم شود (مهیر، ۲۰۰۵؛ کلارک و مه‌یر، ۲۰۰۸؛ مهیر و چندلر، ۲۰۰۱). به این ترتیب با بخش بخش کردن و قرار دادن مجموعه مکث‌هایی در طول ارائه، مطالب را می‌توان به صورت تقطیع شده به افراد ارائه داد (مه‌یر و مورینو، ۲۰۰۳؛ مورینو و مهیر، ۲۰۰۷).
اثر تقطیع عبارت است از اینکه یادگیرندگان تبیین‌های چندرسانه‌ای را زمانی بهتر می‌فهمند که این تبیین‌ها به صورت قطعه‌هایی در کنترل یادگیرنده، به جای پیوسته و مداوم، ارائه شود (مهیر، ۲۰۰۵). تقطیع موجب به حداقل رساندن میزان اطلاعات مورد نیاز برای پردازش در حافظه کاری در یک زمان میشود و در نتیجه به کاهش بار شناختی میانجامد (مه‌یر و چندلر، ۲۰۰۱). به هر حال، پژوهشهای بیشتری مورد نیاز است تا اثرهای مجزای تقطیع و تعامل یادگیرنده با سیستم را تعیین کنند. این جداسازی را میتوان از خلال مقایسه دانش‌آموزانی که ارائه‌های چندرسانه‌ای را یا به شکل مکث‌های ذاتی سیستم بعد از هر قطعه یا به شکل مکث‌های کنترل شده توسط یادگیرنده بعد از هر قطعه دریافت کنند، به دست آورد (مه‌یر و مورینو، ۲۰۰۳). وجود مکث در انیمیشن باعث می‌شود یادگیرندگان به پردازش جریان مستمر اطلاعات بدون بار اضافی مفهومی و دریافتی توانمند شوند و اطلاعات جدید می‌توانند بطور خودکار و سریع در مدل ذهنی پردازش و یکپارچهسازی شوند. همچنین با قرار دادن دکمه «play » بر روی صفحه رایانه به یادگیرنده این اختیار داده شود تا با درونسازی مطالب قبل قطعه بعدی را انتخاب کند و اینجاست که یادگیرنده قادر به سازماندهی و یکپارچه‌سازی کلمه ها و تصویرها انتخابی خواهد شد (کلارک و مه‌یر، ۲۰۰۸؛ هسلر^[۳۴]، کریستین^[۳۵] و سوئلر، ۲۰۰۷).
برای مثال، مه‌یر و چندلر (۲۰۰۱) در مطالعه خود به این نتیجه رسیدند که دانشجویانی که تعامل کمی با سیستم داشتند و محتوای ارائه شده را به صورت تقطیع شده با زدن دکمه «ادامه» کنترل می‌کردند نسبت به گروهی که مطالب را به صورت مستمر دریافت می‌کردند عملکرد بهتری در آزمون انتقال از خود نشان دادند. همچنین در پژوهشی که مورینو (۲۰۰۷) در زمینه آموزش مهارتهای تدریس با گروهی از معلمان انجام داد به این نتیجه رسید گروهی که مطالب ارائه شده را به صورت تقطیع شده دریافت کردند نسبت به گروهی که همه مطالب را به صورت مستمر دیده بودند در آزمون‌های یادسپاری و انتقال عملکرد بالاتر و تلاش ذهنی کمتری نشان دادند.
مطالعات مختلفی که اثر مثبت تقطیع مطالب را بر یادگیری نشان دادهاند غالباً بدین صورت طراحی شده است که یادگیرندگان قادر به کنترل سرعت ارائه مطالب بودند و تق‍طیع فقط برای گروه یادگیرنده سرعت ارائه شده و گروه سیستم سرعت فقط ارائه متوالی را دریافت ‌کردهاند. در مطالعهای که مه‌یر، مورینو، بایر^[۳۶] و واگ^[۳۷] (۱۹۹۹) انجام دادند مشخص شد دانشجویانی که یک انیمیشن گفتاری نمایش دهنده شکلگیری صاعقه را به صورت بخش بخش با سرعت سیستم دیدند، بهتر از کسانی که همه مطالب را به صورت متوالی دیده بودند در آزمونهای یادسپاری، همانندسازی و انتقال عمل کردند. در این آزمایش هیچ تعاملی بین یادگیرنده و سیستم وجود نداشت. تعامل یاگیرنده با سیستم می‌تواند یک کنترل ساده بر سرعت و مسیر انیمیشن با یک فعالیت یادگیری مناسب باشد یا میتواند شامل میزان بالایی از تعامل درونی با یک تکلیف یادگیری مناسب باشد که یادگیرندگان را به ایجاد فرضیه‌ها و آزمودن آنها از طریق توزیع پارامترها تشویق کند (بترانکورت^[۳۸]، ۲۰۰۵). در حالت اخیر انیمیشن تبدیل به یک شبیه‌سازی می‌شود و یادگیری حالت اکتشافی پیدا میکند. به هر حال، این سؤال که تقطیع ذاتی سیستم یا تقطیع توسط یادگیرنده کدامیک بیشتر موجب کاهش بار شناختی حافظه کاری و بهبود یادگیری معنادار میشود هیچ مطالعه مستقیمی در ادبیات بررسی شده یافت نشد.
به طور خلاصه، هدف مطالعه حاضر آزمون اثر وجه حسی و کنترل سرعت ارائه مطالب تقطیع شده در کاهش بار شناختی و بهبود یادگیری یادگیرندگان نوجوان در یک محیط یادگیری چندرسانهای مبتنی بر رایانه بود. در این راستا چهار گروه آزمایشی (انیمیشن و گفتار تقطیع شده سیستم سرعت، انیمیشن و متن تقطیع شده سیستم سرعت، انیمیشن و گفتار تقطیع شده یادگیرنده سرعت، انیمیشن و متن تقطیع شده یادگیرنده سرعت) مورد مقایسه قرار گرفتند. گروه‌ها از نظر وجه حسی به دو دسته گفتار و متن بر- صفحه و از نظر کنترل سرعت نیز به دو دسته یادگیرنده- سرعت و سیستم- سرعت تقسیم ‌شدند. تنها تفاوت دو گروه اخیر در امکان استفاده از دکمه «نمایش^[۳۹]» در حالت آموزش یادگیرنده- سرعت بود. هر دو گروه قطعه اول را دریافت می‌کردند سپس مکث رخ می‌داد. برای گروه سیستم- سرعت بعد از پایان مکث قطعه بعدی شروع می‌شد امّا در گروه یادگیرنده- سرعت در پایان قطعه و با شروع مکث دکمه‌ای به نام «نمایش» روی صفحه ظاهر می‌شد و این آزادی به یادگیرنده داده می‌شود تا قطعه بعدی را در زمانی که خود می‌خواهد انتخاب کند. تحت این شرایط یادگیرندگان قادرند با در اختیار داشتن زمان کافی و مورد نیاز، فرایندهای شناختی مربوط به یادگیری معنادار (شامل سازماندهی و یکپارچهسازی) را به صورت بهینه انجام دهند. یعنی زمانی که آنها به درک مناسبی از یک بخش رسیدند با انتخاب دکمه ” نمایش” به بخش بعد میروند. پس زمان بین مکث تا انتخاب دکمه می‌تواند کوتاه یا بلند باشد و این فعالیت تعامل ساده یادگیرنده با سیستم را در حالت آموزش یادگیرنده- سرعت نشان می‌دهد.
قابل ذکر است که تفاوت این مطالعه با مطالعه های قبلی، مقایسه همزمان دو گروه سیستم- سرعت و یادگیرنده- سرعت در حالت ارائه مطالب تقطیع شده می‌باشد. این مسئله که امکان تعامل با سیستم در قالب کنترل سرعت ارائه مطالب توسط یادگیرنده از سویی منجر به بهبود یادگیری می‌گردد و از سوی دیگر در تقابل با اصل وجه حسی اثر این اصل اساسی را از بین برده و حتی معکوس می‌گرداند تا حدی چالش برانگیز به نظر می‌رسد و نیاز به بررسی دقیق‌تر و بیشتری دارد. مطالعه حاضر نیز به منظور بررسی دقیق‌تر اثرهای وجه حسی و کنترل سرعت ارائه مطالب تقطیع شده بر یادگیری و بارشناختی و نیز اثر متقابل دو اصل مذکور صورت ‌گرفت. سوال اصلی مطرح شده در این مطالعه این بود که یادگیری بیشتر و بهتر یادگیرندگان آیا ناشی از تقطیع مطالب در حالت سیستم- سرعت و یادگیرنده- سرعت خواهد بود و یا امکان کنترل سرعت توسط یادگیرنده و یا ترکیبی از این دو؟ همچنین بیشتر تحقیقات انجام شده قبلی از گروه بزرگسال استفاده کردهاند اما ما برای بسط نتایج مطالعه های قبلی در این مطالعه از یادگیرندگان جوانتر استفاده کردیم تا ملاحظه کنیم آیا به همان نتایجی که گروه بزرگسالان رسیدند خواهیم رسید یا خیر؟
اهمیت موضوع مورد پژوهش
امروزه بیشتر تلاش‌ها صرف توسعه و تولید چندرسانه‌ایهای آموزشی می‌شود، بدون آن که کیفیت آنها مورد توجه قرار گیرد. چندرسانه‌ای‌های آموزشی باید با در نظر گرفتن اصول آموزشی طراحی گردند و کسانی که به طراحی آموزشی می‌پردازند باید به نتایج پژوهش‌ها توجه داشته باشند. بر عکس، عدم رعایت اصول تایید شده چندرسانه ای میتواند تا حد زیادی به ایجاد یادگیری مطلوب آسیب برساند. امّا ابزارهای چندرسانهای که مبنای علمی و پژوهش قوی دارد به یادگیری مناسب‌تر می‌ انجامد. طی سالهای اخیر CDهای چندرسانه‌ای مختلفی به بازار راه یافته‌اند، ازدوره ابتدایی گرفته تا سطح دانشگاه که با عنوان نرم‌افزاهاری آموزشی در بین دانش‌آموزان و دانشگاهیان مرسوم هستند با توجه به اینکه علوم دوره راهنمایی، پایه دروسی همچون فیزیک، زیست و شیمی در دوره متوسطه می‌باشند، بنابراین یادگیری درست و عمیق این درس نه تنها کمک شایانی به قوی شدن پایه درسی دانش‌آموزان در دروس ذکر شده می‌کند، بلکه به انتخاب رشته آنها نیز کمک خواهد کرد. آنچه که بیش از هر چیز ضرورت مطالعات حاضر را مشخص می‌سازد پاسخ گویی به سوالاتی است که منجر به طراحی اصولی و بهینه ابزارها و محیطهای یادگیری چندرسانهای میگردد. سوالاتی از این قبیل که: آیا در صورتی که در آموزش سیستم- سرعت هم از تقطیع استفاده شود آیا باز هم آموزش یادگیرنده- سرعت نسبت به آن در میزان بهبود یادگیری بهتر عمل خواهد کرد؟ تا چه اندازه تقطیع و تعامل به شکل‌گیری روانبنه‌های لازم کمک می‌کند؟ و اینکه وجه حسی در صورت تقطیع مطلب چه تأثیری بر یادگیری در هر دو حالت ارائه یادگیرنده- سرعت و سیستم- سرعت خواهد داشت؟
ما با انجام این پژوهش سعی در بهینه سازی یادگیری از پیام‌های چندرسانه‌ای از طریق کمینهسازی بار شناختی داریم که از نتایج حاصل از آن می‌توان در طراحی و تولید چند رسانه‌ای‌های آموزشی مناسب و تأثیر‌گذار در درس علوم و احتمالاً سایر دروس استفاده کرد.
هدفهای پژوهش
هدف کلی پژوهش حاضر، توسعه تحقیقات قبلی در مورد بهینه سازی یادگیری چندرسانه‌ای از طریق آزمایش تقطیع ارائه مطالب بر کاهش بار شناختی و رسیدن به رهنمودهای دقیق‌تر در خصوص چگونگی طراحی محیط‌های یادگیری چندرسانه‌ای است و اینکه کدام شیوه ارائه مطالب و در چه شرایطی مؤثر است. در راستای این هدف کلی هدفهای ویژه زیر دنبال شدند:
تعیین نقش وجه حسی به عنوان یکی از اصول اساسی یادگیری چندرسانهای در شرایط منحصر به فرد مطالعه حاضر یعنی استفاده از مطالب تقطیع شده
تعمیمپذیری اثر وجه حسی یافته شده در محیط‌های چندرسانه‌ای غیر تعاملی به محیط‌های چندرسانه‌ای تعاملی
تعیین نقش افزودن تعامل کاربر به بسته یادگیری رایانه- مبنا در کاهش بار شناختی و تقویت یادگیری
تعمیمپذیری نتایج به دست آمده از گروه سنی بزرگسال به گروه سنی جوانتر
فرضیه‌ها
ارائه اطلاعات کلامی به صورت گفتاری به جای متن بر- صفحه به بهبود یادگیری کمک می‌کند.
ارائه مطالب تقطیع شده به صورت یادگیرنده سرعت به کاهش بارشناختی و افزایش یادگیری منجر می‌شود.
اثر وجه حسی متن بر بار شناختی و یادگیری از طریق سرعت ارائه مطالب تقطیع شده تعدیل می‌گردد. به عبارت دیگر، در ارائه سیستم- سرعت مطالب تقطیع شده، گفتار بهتر از متن و در ارائه یادگیرنده- سرعت مطالب تقطیع شده، متن بهتر از گفتار به کاهش بارشناختی و افزایش یادگیری منجر می‌شود.
تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها
متغیر مستقل : وجه حسی
تعریف مفهومی: یکی از اصول اساسی در یادگیری چندرسانه‌ای است که بیان می‌کند یادگیری یادگیرندگان از انیمیشن و گفتار بهتر از انیمیشن و متن بر- صفحه است.
تعریف عملیاتی: در این آزمایش مطالب کلامی متناظر با هر قطعه انیمیشن برای یک گروه به صورت گفتاری و برای گروه دیگر به صورت متن بر صفحه ارائه شد.
متغیر تعدیل کننده: کنترل سرعت ارائه مطالب آموزشی تقطیع شده
تعریف مفهومی: در یادگیرنده سرعت ، سرعت ارائه مطالب تقطیع شده تحت اختیار یادگیرنده است. اما در سیستم سرعت، سرعت ارائه مطالب تقطیع شده تحت اختیار سیستم است.
تعریف عملیاتی: در مطالعه حاضر برای هر دوگروه (سیستم- سرعت و یادگیرنده- سرعت) ارائه مطالب آموزشی از پیش تعیین شده در حالت سیستم کل کنترل توسط رایانه انجام می‌گیرند در صورتی که یادگیرنده سرعت تعامل کمی با سیستم دارد بطوری که بخش اول ارائه را دریافت می‌کند سپس دکمه و مکث روی صفحه ظاهر می‌شوند و یادگیرنده به میل خود می‌توانست روی دکمه کلیک کند تا به بخش بعدی برود. هر دو گروه یادگیرنده سرعت و سیستم سرعت مطالب آموزشی را بصورت تقطیع شده به همراه مکث دریافت کردند.
متغیرهای وابسته: یادسپاری ـ انتقال ـ بارشناختی
تعریف مفهومی یادسپاری: میزان یادآوری فرد را از مطالب آموزشی ارائه شده نشان میدهد.
تعریف عملیاتی یادسپاری: برای تعیین میزان به یادسپاری مطالب چندرسانه‌ای در مطالعه مذکور از افراد خواسته می‌شود آنچه را که در طول آموزش یاد گرفته و به خاطر سپرده‌اند شرح دهند، نمره اختصاص یافته به هر شرکتکننده نشان دهنده میزان یادآوری اطلاعات او بود.
تعریف مفهومی انتقال: بیانگر قدرت حل مسائل جدید در موقعیت‌های جدید است.
تعریف عملیاتی انتقال: برای سنجش میزان تعمیم پذیری آموخته‌های فرد از ارائه چند رسانه‌ای به موقعیت‌های جدید سوالاتی طراحی شده‌اند که در بخشهای بعد به تفسیر مورد اشاره قرار می‌گیرند، نمره اختصاص یافته به هر شرکت کننده نشان دهنده میزان تعمیم‌پذیری آموخته‌های فرد بود.
تعریف مفهومی بار شناختی: بار تحمیل شده بر حافظه کاری در طول آموزش که مطابق با نظریه بارشناختی (سوئلر، مرینبوئر^[۴۰] و پاس^[۴۱]، ۱۹۹۸؛ سوئلر، ۲۰۰۴) به سه نوع بار شناختی (درونزاد ـ برونزاد ـ مربوط) تقسیم می شود.
بار درونزاد: بواسطه پیچیدگی تکلیف یادگیری بوجود می‌آید و فقط وابسته به محتوای یادگیری و تجربه یادگیرنده است.
بار برونزاد: به شیوه ارائه محتوا ربط دارد و توسط طراحان آموزش دستکاری می‌شود.
بار مربوط: به وسیله شناخت عمیق یادگیرنده نظیر سازماندهی و یکپارچگی به وجود می‌آید (سوئلر، ۲۰۰۴)
تعریف عملیاتی بارشناختی: در این مطالعه از یک مقیاس تلاش ذهنی به وسیله پرسشنامه خود- سنجی برای سنجش بارشناختی استفاده می شود، نمره حاصل از این مقیاس نشان دهنده بار تحمیل شده بر شرکت کننده بود.
متغیرهای کنترل: سن ـ جنس ـ دانش‌ قبلی
سن: شرکتکنندگان این پژوهش همگی پایه سوم راهنمایی و ۱۴ ساله بودند.
جنس: شرکتکنندگان این پژوهش همگی دانشآموزان دختر بودند.
دانش‌قبلی: آزمونی به منظور سنجش دانش‌ موجود افراد استفاده شد. (مراجعه شود به پیوست ب)
خلاصه فصل
این فصل ابتدا با مقدمه‌ای درباره طراحی محیط‌های یادگیری چندرسانه‌ای آغاز شد سپس زمینه و حدود مسئله و در نهایت به بیان مسئله پرداخته شد. در اهمیت و ضرورت پژوهش متغیرها به لحاظ بنیادی مورد بررسی قرار گرفتند. هدف کلی و هدفهای خاص پژوهش بیان شدند. فرضیه های پژوهش نیز، به طور کلی، بر مبنای متغیرهای مستقل، تعدیل کننده و وابسته تدوین و ارائه شدند. همچنین تعاریف مفهومی و عملیاتی آنها ارائه گردید.
فصل دوم
ادبیات نظری و پیشینه تجربی تحقیق
گستره فصل
در این فصل به ارائه توضیحات در ارتباط با مبانی نظری و پژوهش‌های صورت گرفته مرتبط با پژوهش پرداخته خواهد شد. در بخش اول ابتدا در زمینه آموزش الکترونیکی مطالبی بیان می‌شود سپس نظریه شناختی یادگیری چند رسانه‌ای و اصولی که نتایج آن با پیش‌بینی‌های نظریه شناختی یادگیری چند رسانه‌ای، همخوانی دارد و همچنین نظریه بارشناختی مطرح می‌شود. در بخش دوم، برخی از پژوهش‌های انجام شده در ایران و سایر کشورها در رابطه با پژوهش حاضر مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
یادگیری از آموزش رایانه- مبنا (CBI)
در طی چند سال اخیر، پیشرفت‌های قابل توجه‌ای در فناوری رایانه به وجود آمده است. با افزایش استفاده از فناوریهای مدرن ارتباطی، واژه‌ای جدیدی به نام یادگیری الکترونیکی متولد شد. یادگیری که از طریق استفاده از رسانه های الکترونیکی صورت پذیرد، یادگیری الکترونیکی نامیده می‌شود (میلتون و ویلار، ۲۰۰۶). کلارک و مه‌یر(۲۰۰۸) یادگیری الکترونیکی را نوعی یادگیری می‌دانند که توسط رایانه از طریق CD-Rom^[42] ، اینترنت^[۴۳] یا اینترانت^[۴۴] صوزت می‌پذیرد. . به نوشته سایت اخبار یادگیری الکترونیکی (۲۰۰۵)، بیشترین کاربرد یادگیری الکترونیکی جهت آموزش به کارکنان در شرکت‌ها و سازمان‌ها ارائه شده است. البته بسیاری از موسسههای آموزشی نظیر مدارس و دانشگاهها نیز نگاهی خوشبینانه به این نوع یادگیری دارند. امروزه روش رایج در توزیع آموزش استفاده از رایانه است که به عنوان یک رسانه آموزشی ارائه دروس چندرسانه‌ای را توانمند ساخته است (ادکاک، ۲۰۰۴). آموزش چندرسانه‌ای رایانه- مبنا به طراح آموزشی این امکان را می‌دهد تا تنوعی از رسانه‌ها را برای ارائه محتوای یادگیری استفاده کند این رسانه‌ها شامل متن، گرافیک، تصویر، انیمیشن، صوت و عکس می‌باشد.
در گذشته با بهره گرفتن از شیوه سنتی، تنها از کلمات (کتاب و سخنرانی) برای ارائه پیام‌های آموزشی استفاده ‌می کردند به طوری که شیوه کلامی در ارائه مطالب نقش غالب را ایفا می کرد و در واقع یادگیری کلامی از کانونهای تمرکز پژوهش‌های آموزشی بحساب می ‌آمد (مه‌یر، ۲۰۰۱) با پیشرفت‌های فنی امکان همکاری و اشتراک وجوه ارائه شفاهی (مثل گفتار و متن بر صفحه) با وجوه ارائه غیر شفاهی (مثل گرافیک و انیمیشن) فراهم گردید این پیشرفت‌ها توانست با الگوهای سببی ساختارهای پیچیده بواسطه استفاده از انیمیشن‌های تولید شده با رایانه معرفی شوند همچنین از طریق آموزش رایانه- مبنا این امکان تولید شد تا فراتر از صفحه به نرم‌افزار رفته و به محیطی پویا دست یابند بنابراین ظهور فناوری رایانه باعث تحول و افزایش ارائه مطالب گردید (مورینو و مه‌یر، ۱۹۹۹). در بررسی تحقیقات ما شاهد ارائه آموزش رایانه- مبنا در برخی دوره ها مثل اتکنسیون^[۴۵]،(۱۹۶۸) بودیم. مزایای این نوع ارائه آموزشی شامل توانایی برای ایجاد مشکلات و مسائل دنیای واقعی به یادگیرندگان، فرصت‌های بیشتر برای بازخورد مؤثر و پویا و توانایی برای ایجاد ارتباط با جامعه جهانی یادگیرندگان می‌باشد (برانسفورد^[۴۶]، بران و کوکینگ، ۱۹۹۹ به نقل از ادکاک، ۲۰۰۴). به هنگام خلق آموزش چند رسانه‌ای، طراحان دارای فرصتی برای بکارگیری یافته‌های حاصل از تحقیق در ساختارهای حافظه و پردازش کار آمد و یکپارچگی آسان اطلاعات در حافظه بلند مدت را فراهم ساختند (مه یر و مورینو ۱۹۹۸؛ مه‌یرو همکاران، ۱۹۹۹؛ موسوی و همکاران، ۱۹۹۵). محیط‌های یادگیری چند رسانه‌ای رایانه‌ای، مشتمل بر تصاویر و واژه‌ها یک محل اجرای بطور بالقوه قدرتمند را برای بهبود شناخت یادگیرندگان پیشنهاد کردند (مه یر، ۱۹۹۷؛ مه‌یرو مورینو، ۲۰۰۲) یادگیری چند رسانه‌ای به یادگیری واژه‌ها و تصاویر و آموزش چند رسانه ای به ارائه واژه‌ها و تصاویری که برای تقویت یادگیری است اطلاق خواهد شد. واژه‌ها می‌توانند چاپی (متن بر صفحه) یا شفاهی (گفتار) باشند، تصاویر هم می‌توانند ثابت (توضیحات، نمودارها، عکس‌ها، نقش‌ها ) یا متحرک (انیمیشن ـ فیلم یا توضیحات متقابل) باشند نمونه مهم از آموزش چند رسانه‌ای، انیمیشن گفتاری مبتنی بر رایانه است که چگونگی کار سیستم علّی مثل (چگونگی شکل گیری صاعقه) را توضیح می‌دهد. هدف این تحقیق، ترسیم چگونگی استفاده از واژه‌ها و تصاویر برای تقویت یادگیری ساختار گرا است، یادگیری ساختار گرا زمانی رخ می‌دهد که یادگیرندگان به طور فعال ارائه های ذهنی معنا داری را از اطلاعات ارائه شده می‌سازند.

سیستم‌های اطلاعات مدیریت

سؤالات ۱ تا ۱۶

تصمیم‌گیری

شناسایی مسئله

سؤالات ۱ تا ۶

شناسایی و ارزیابی راه ‌حل ‌ها

سؤالات ۷ تا ۱۳

انتخاب راه‌حل

سؤالات ۱۴ تا ۲۰

اجرای راه‌حل

سؤالات ۲۱ تا ۲۴

ارزیابی نتایج

سؤالات ۲۵ تا ۲۹

۳ـ۹ـ۲٫ مقیاس لیکرت
این مقیاس از مجموعه‌ای منظم از گویه‌ها که به ترتیب خاصی تدوین شده است، ساخته می‌شود. این گویه‌ها حالات خاصی از پدیده مورد اندازه‌گیری را به صورت گویه‌هایی که از لحاظ ارزش اندازه‌گیری دارای فاصله‌های مساوی است، عرضه می‌کند. برای تدوین گویه‌ها، معمولاً از عبارات مساعد و نامساعد درباره پدیده مورد اندازه‌گیری به تعداد مساوی استفاده می‌شود. پاسخ‌دهنده میزان موافقت خود را با هر یک از این عبارات، در یک مقیاس درجه‌بندی‌شده که معمولاً از یک تا پنج درجه است نشان می‌دهد. سپس پاسخ آزمودنی به هر یک از گویه‌ها از نظر عددی ارزش‌گذاری می‌شود. حاصل جمع عددی این ارزش‌ها، نمره آزمودنی را در این مقیاس به دست می‌دهد.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۳ـ۹ـ۳٫ روایی (اعتبار) پرسش‌نامه
روایی از واژه روا به معنای جایز و درست گرفته شده و روایی به معنای صحیح و درست بودن است. مقصود از روایی آن است که وسیله اندازه‌گیری بتواند خصیصه و ویژگی مورد نظر را اندازه بگیرد. اهمیت روایی از آن جهت است که اندازه‌گیری‌های نامناسب و ناکافی می‌تواند هر پژوهش علمی را بی‌ارزش و ناروا سازد. اعتبار در اصل به صحت و درستی اندازه‌گیری محقق برمی‌گردد.
برای سنجش روایی، روش‌های مختلفی وجود دارد. در این تحقیق برای سنجش روایی، از روش روایی صوری بهره گرفته شده است؛ روایی صوری را روایی ذهنی نیز گویند. هنگامی این اعتبار برقرار است که فردی آزمودنی را بررسی بکند و نتیجه بگیرد که این آزمون، صفت مورد نظر را اندازه‌گیری می‌کند. فردی که این بررسی را انجام می‌دهد، می‌تواند یک پاسخگو یا یک متخصص باشد (خاکی، ۱۳۸۶: ۲۸۸‌).
مفهوم اعتبار به این پرسش پاسخ می‌دهد که ابزار اندازه‌گیری تا چه حد خصیصه مورد نظر را می‌سنجد. بدون آگاهی از اعتبار ابزار اندازه‌گیری نمی‌توان به دقت داده‌های حاصل از آن اطمینان داشت. برای تعیین اعتبار پرسش‌نامه، روش‌های متعددی وجود دارد که یکی از این روش‌ها اعتبار محتوا می‌باشد. اعتبار محتوا، نوعی اعتبار است که به بررسی اجزای تشکیل‌دهنده آن بستگی دارد. اگر سؤال‌های پرسش‌نامه، معرف ویژگی‌ها و مهارت‌های ویژه‌ای باشد که محقق قصد اندازه‌گیری آنها را داشته باشد، آزمون دارای اعتبار محتوا است. برای اطمینان از اعتبار محتوا، باید در موقع ساختن ابزار، چنان عمل کرد که سؤال‌های تشکیل‌دهنده ابزار اندازه‌گیری، معرف قسمت‌های محتوای انتخاب‌شده باشد. بنابراین اعتبار محتوا، ویژگی ساختاری ابزار اندازه‌گیری است که همزمان با تدوین آزمون در آن تنیده می‌شود. اعتبار محتوای یک آزمون، معمولاً توسط افرادی متخصص در موضوع مورد مطالعه تعیین می‌شود. اعتبار محتوای این پرسش‌نامه، توسط اساتید راهنما و مشاور و چند نفر از افراد مطلع و متخصص در مدیریت مورد تأیید قرار گرفته است.
۳ـ۹ـ۴٫ پایایی پرسش‌نامه
پایایی با این امر سروکار دارد که ابزار اندازه‌گیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی به دست می‌دهد (سرمد و دیگران، ۱۳۸۵: ۱۶۶). برای سنجش پایایی پرسش‌نامه‌های این تحقیق، از روش آلفای کرونباخ^[۹۲] (α) استفاده شده است. شکل کلی این روش عبارت است از:

α: ضریب آلفا
K: تعداد سئوال‌ها یا گویه‌ها
: واریانس مربوط به سوال i ام
: واریانس کل آزمون
دامنه α بین ۰ تا ۱ است و هر چه ضریب آلفای کرونباخ بیشتر باشد، پایایی مقیاس بیشتر است. بنابراین، طبق این قاعده، آلفا دست‌کم باید ۷۰% باشد تا بتوان مقیاسی را دارای پایایی دانست. اندازه آلفا نیز به پایایی تک‌تک گویه‌ها بستگی دارد.
در این تحقیق، با بهره گرفتن از ۱۴ پرسش‌نامه اولیه، میزان آلفای کرونباخ برای پرسش‌نامه «سیستم‌های اطلاعات مدیریت» برابر ۹۵۱/۰ و برای پرسش‌نامه «تصمیم‌گیری» برابر ۹۸۳/۰ به دست آمد که نشانگر پایایی بالای پرسش‌نامه‌های مورد استفاده است.
۳ـ۱۰٫ روش‌های آماری مورد استفاده
برای آزمون فرضیه‌های این تحقیق و تجزیه و تحلیل آنها، از آزمون t تک‌نمونه‌ای، آزمون رتبه‌بندی فریدمن و آزمون t با دو نمونه مستقل استفاده شده است.
۳ـ۱۰ـ۱٫ آزمون t تک‌نمونه‌ای